Գրքեր
5 Նոյեմբեր, Եշ Սուրբ Հայրապետներ Մետրոփանոսի, Աղեքսանդրոսի, Պողոս Խոստովանողի և սուրբ նոտարներ Մարկիանոսի և Մարտիրոնի հիշատակության օր

Մետրոփանոս՝ Հայրապետ Կ. Պոլսի

Կ. Պոլսի գրեթե առաջին պատմական եպիսկոպոսն է, գահակալել է 306-325թթ.-ին: Երջանիկ էր այնքանով, որ նրա օրերում նախկին Բյուզանդիոնը վերածվեց մայրաքաղաքի, վերաշինվեց և կոչվեց Կոստանդինի քաղաք, որից հետո այս քաղաքի եպիսկոպոսության դիրքն էլ կամաց-կամաց կարևորվելով՝ վերածվեց պատրիարքական աթոռի: 325թ.-ին արդեն շատ ծեր լինելով, չկարողացավ մասնակցել Նիկիական ժողովին, այլ իր փոխարեն ուղարկեց ավագերեց Ալեքսանդրին, որն էլ իր հաջորդը դարձավ: Ավանդությունն ասում է, որ Նիկիայի ժողովից հետո Կոստանդիանոսն իր նորակառույց քաղաքի նավակատիքը՝ պաշտոնական բացումն անելու համար քաղաք է հրավիրում ժողովում մասնակցած հայրերին; Այդ առթիվ կայսրը և ժողովականներն այցելեցին ծերունազարդ հայրապետին և իրենց հարգանքը մատուցեցին: Այլոց օժանդակությամբ կատարեց Ս. Հաղորդության Խորհուրդը, որին բոլորն էլ հաղորդվեցին, ապա բոլորի ներկայությամբ իր վախճանի մոտ լինելը հայտարարեց և իրեն հաջորդ նշանակելուց հետո խաղաղ մահով վախճանվեց:

Հայերս նրա հիշատակի տոնը կատարում ենք Ս. Խաչին հաջորդող ութերորդ հինգշաբթի օրը:

 

Աղեքսանդրոս՝ Հայրապետ Կ. Պոլսի

Կ. Պոլսի երկրորդ պատմական արքեպիսկոպոսը և Մետրոփանեսի հաջորդը: Ըստ ավանդության եպիսկոպոս է ձեռնադրվել Նիկիո Ժողովի հայրերի կողմից, երբ նրանք Կոստանդիանոս կայսեր հրավերով Կ. Պոլիս էին եկել և ներկա լինելու նրա նախորդի հուղարկավորությանը: Որպես իր ծերունազարդ նախորդի ներկայացուցիչ՝ մասնակցել է Նիկիայի Ժողովին: Մի առատաձեռն, պերճախոս, արդար և Աստվածասեր հովվապետ եղավ, բարեպաշտ և խիստ պահք պահող էր, իր պահքը երբեք չէր ավարտում արևի մայր մտնելուց առաջ: Նրա և Հակոբոս Մծբնեցու աղոթքին է վերագրվում Արիոս հերետիկոսապետի հանկարծակի և չարաչար մահը: Մահացել է խաղաղ մահվամբ, 340 թ.-ին:

Հայերս նրա հիշատակի տոնը կատարում ենք Ս. Խաչին հաջորդող ութերորդ հինգշաբթի օրը:

 

Պողոս Խոստովանող՝ Կ. Պոլսի Պատրիարք

Կ. Պոլսի երրորդ պատրիարքը՝ 340-350 թթ.-ին, ծնված Սալոնիկ քաղաքում: Եղել է. «Բարեպաշտ, Աստծուց երկյուղած և Ս. Գրքերին հմուտ այր»: Հազիվ Կ. Պոլսի արքեպիսկոպոս էր ընտրվել, երբ Կոստանդիոս արիոսական կայսրը նրան գահընկեց արեց և փոխարենը Եվսեբիոս Արիոսականին նշանակեց: Վերջինիս մահվան պատճառով Պողոսը նորից է տիրանում իր աթոռին, բայց կրկին աքսորվելով, նրա տեղը նշանակվեց Մակեդոն «Հոգեմարտ»-ը, որն ուրանում էր Ս. Հոգու Աստվածությունը: Արևմտյան կայսեր Կոստանդի թելադրանքով Արևելքի կայսրը՝ Կոստանդիոսը, Պողոսին 348 թ.-ին վերահաստատեց իր աթոռին: Երբ մահացավ Կոստանդ Կայսրը, Պողոսը կրկին աքսորվեց, այս անգամ Կոկիսոն, որտեղ, ասվում է, թե կայսերական ներկայացուցիչը հայրապետի եմիփորոնով խեղդամահ է արել նրան: 381 թ.-ին, Երկրորդ Տիեզերական Ժողովից հետո, Կ. Պոլիս բերեցին Պողոսի նշխարները և որպես սուրբ և խոստովանող վկա թաղեցին: Եղել է ուղղափառության մեծ պաշտպան և Աթանասի ու Հուլիանոս Պապի բարեկամը:

Հայերս նրա հիշատակի տոնը կատարում ենք Ս. Խաչին հաջորդող ութերորդ հինգշաբթի օրը:

 

Մարկիանոս և Մարտիրոն

Սրանք երկու ավագ դպիրներ էին, որոնք միաժամանակ Կ. Պոլսի Պատրիարքարանում նոտարական պաշտոն էին կատարում, Պողոս ուղղափառ պատրիարքի ժամանակ՝ 4-րդ դարի կեսերին: Օրվա կայսր Կոստանդիոսը, որն արիոսական էր, պաշտոնանկ արեց Պողոսին և աքսորեց Բյուզանդական Հայաստանի Կոկիսոն քաղաքը: Պատրիարքարանի արիոսական հաջորդները, երբ իմացան, որ Պողոսն իր աքսորյալ շրջանում էլ է վերահաստատում Նիկիական դավանանքը, Պողոսին վերացնելու հրաման ուղարկեցին: Պահակները խեղդեցին սուրբ հայրապետին: Այս իմանալով, հայրապետի նոտարները՝ Մարկիանոսը և Մարտիրոնը, ժողովրդի մեջ տարածեցին, թե Նիկիական դավանանքի պաշտպան և քարոզիչ լինելու համար են սպանել Պողոս Պատրիարքին: Որի պատճառով քաղաքի արիոսական եպարքոսը (փոխարքա) 350-ական թվականներին հրամայեց նրանց գլխատել:

Հայերս նրա հիշատակի տոնը կատարում ենք Ս. Խաչին հաջորդող ութերորդ հինգշաբթի օրը;

 

«Համաքրիստոնեական Սուրբեր», Շնորհք արքեպսԳալուստյան, «ԳԱՆՁԱՍԱՐ» մատենաշարԵրևան1997 

Արևելահայերենի փոխադրեց՝ Վաչագան սրկԴոխոլյանը

ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․