Գրքեր
16 Հունվար, Գշ Սուրբ Պետրոս հայրապետի, Վլաս եպիսկոպոսի և Աբիսողոմ սարկավագի հիշատակության օր

Ս. Պետրոս Ալեքսանդրիայի Հայրապետ

300 թվականին եղել է Ալեքսանդրիայի եպիսկոպոսը: Եվսեբիոս եկեղեցական պատմիչի կողմից հիշատակվել է որպես. «եպիսկոպոսական տիպար, որքան նշանավոր իր առաքինի վարքով, նույնքան էլ Սուրբ Գրքի իր հմտությամբ»: Նա ազատվեց Դիոկղետիանոս կայսեր հալածանքներից և ինքն էր, որ հաստատեց եկեղեցական այն կանոնները, որոնց հետևելով, հալածանքների ժամանակ տկարացածները (ուրացողները) և ապա զղջացածները կարող էին վերադառնալ եկեղեցու ծոցը: Երբ Երբ 306 թվականին հալածանքները վերսկսվեցին, Պետրոս եպիսկոպոսը, հեռանալով աթոռից, մի որոշ ժամանակ թաքնվեց: Երբ հալածանքները որոշ չափով մեղմացան՝ վերադարձավ, բայց ի վերջո գլխատվեց 311 թվականին, Մաքսիմիանոսի վերսկսած հալածանքների ժամանակ:

   

Ս. Վլաս Եպիսկոպոս

Անվան հունական և լատինական տարբերակը Բլասիոս է, իսկ Ֆրանսիական տարբերակը Բլեզ:

Վլասը Սեբաստիա քաղաքի եպիսկոպոսն էր: Իր կյանքի մաքրությամբ, բարքի քաղցրությամբ, իր համեստությամբ ու իմաստությամբ և, մանավանդ, իր բարեպաշտությամբ նա բոլորի համար սիրելի էր դարձել: Բժշկության և փիլիսոփայության հետևորդ էր, և հետագայում դրանք ամբողջությամբ քրիստոնեական դատին հանձնեց: Անմասն նվիրվում է բարեպաշտական կյանքին, և երբ մտադրվել էր նվիրվել առանձնական ճգնակեցությանը, մահանում է Սեբաստիայի եպիսկոպոսը և բոլորի համաձայնությամբ նա ընտրվում է նրա հաջորդը: Որքան իր խոսքով, առավել իր բարի վարքի օրինակով էր ուսուցանում և դաստիրակում իր ժողովրդին:

Հալածանքների սաստկանալու ժամանակները իր ժողովրդին հանձնարարեց շատ աչքի չընկնել և եթե անհրաժեշտ է լեռները գնալ: Նույնպես վարվեց նաև ինքը՝ գնալով Արգեոս լեռը, սակայն հալածիչ կուսակալի զինվորները գտնում են նրան և քաղաք բերում: Սեբաստիա քաղաքը դեռ չմտած մի որդեկորույս մայր լալահառաչ նրա ոտքերը ընկնելով խնդրում է, որ իր նոր մահացած զավակին վերակենդանացնի: Գթալով մոր արցունքները՝ սուրբը բոլորի ներկայությամբ աչքերը վեր բարձրացրեց և աղոթեց. «Լսի՛ր, Հա՛յր գթության և Աստվա՛ծ մխիթարության, ծառայիդ աղոթքները և վերադարձրո՛ւ այս մանկան կյանքը, որպեսզի բոլորը գիտենան, որ Դու ես կյանքի և մահվան Տերը»: Աղոթքը հազիվ վերջացրած՝ մանուկը վերակենդանացավ իր մոր գրկում (այս մանուկը մահացել էր կոկորդը ձկան փուշ մնալուց, այդ իսկ պատճառով Ս. Վլասի բարեխոսությանն են դիմում հատկապես կոկորդի հիվանդության համար):

Կուսակալը հրամայում է Սրբին, որ զոհեր մատուցի «անմահ աստվածներին»:

-Անմահ աստվածների՞ն,- բացականչում է սուրբը,- այդ ի՞նչ անուն է, որ տալիս եք դևերին, որոնք ձեզ վնաս տալուց բացի այլ բան չեն կարող անել: Իմացե՛ք, որ մե՛կ անմահ Աստված կա՝ ամենակալ և հավիտենական, ես Նրան է, որ պաշտում եմ:

Այս պատասխանից զայրացած դատավորը հրամայեց գանահարել նրան այնքան անգութ և բրտորեն, որ ոչ ոք չէր կարծում, թե որևէ մեկը կենդանի կմնա այդպիսի ձաղկումից հետո: Սակայն երջանկությունը, որը ճառագում էր նրա դեմքից, բոլորին հասկացնել տվեց, որ մի գերագույն ուժ զորացնում է նրան: Բանտ նետվեց: Չարչարանքները շարունակվեցին, թե° բանտում և թե° հրապարակավ: Յոթ կանայք նրա մարմնից հոսող այրունով օծում էին իրենք իրենց, հոգու և մարմնի բժշկություն գտնելու հավատքով: Սրանք էլ մարտիրոսացան և սրանցից ոմանք իրենց մանուկներով հանդերձ: Ի վերջո գլխատվեց Ս. Վլասը, որ միջին դարերում ամենաժողովրդական սուրբերից է եղել:

 Ս. Վլասի հիշատակության օրը նշում ենք Ս. Ծննդյան ութօրեքի կամ Վարդավառի հաջորդ առաջին սրբոց օրը, կախված Ս. Զատկից: 

 

Ս. Աբիսողոմ Սարկավագ

 Համարվում է Ալեքսանդրիայի Պետրոս Պատրիարքի (300-311) սարկավագը: Նրա նման հոգելից ծերունի էր և նրա նման էլ կնքեց իր կյանքը:

 

«Համաքրիստոնեական սուրբեր», Շնորհք արքեպս. Գալուստյան, «ԳԱՆՁԱՍԱՐր» մատենաշար, Երևան 1997 

Արևելահայերենի փոխադրեց Վաչագան սրկ. Դոխոլյանը

ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․