Ապաշխարանք…

«Անկիրա» հյուրանոցի երրորդ հարկում միայն կանայք էին ապրում: Ամեն երեկո նշանակված հնազանդությունից վերադառնալով և աղոթելով, ուխտավոր կանայք հավաքվում էին թեյի սեղանի շուրջն ու քննարկում անցնող օրը: Հյուր էին գնում միմյանց: Միայն Ալլային չէին այցելում՝ չէին ընկերացել… Նրան չէին քննարկում: Ինչպե՞ս կարելի է: Ախր հավատակից քույրեր են:

Քննարկելը չէին քննարկում, սակայն… չէ, չէ, մեկ էլ տեսար հիշում էին իրենց կանացի զրույցներում: Բոլորին հետաքրքրում էր, թե Ալլան ինչու է վանք եկել: Սովորաբար ինչպե՞ս է լինում: Գնում ես մենաստան, խնդրում ես քեզ համար հնազանդություն նշանակել, աշխատում ես՝ ի փառս Աստծո, մեղքերիդ թողություն ես աղերսում… Իսկ այս դեպքում ամեն ինչ այլ կերպ էր: Քույրերը գնում էին աշխատելու, իսկ Ալլան մնում էր համարում: Բոլորն աղոթքի էին կանգնում, իսկ նա գնում էր զբոսնելու: Մի խոսքով՝ տարօրինակ ուխտավոր էր:

Մթնշաղը պարուրեց քաղաքը: Այսօրվա երեկոն խոստանում էր անսովոր լինել: Մենաստանից միանգամից հինգ հոգի էին մեկնում, և ուխտավորները հավաքվեցին սեղանատանը՝ նրանց հրաժեշտ տալու: Սեղանի շուրջն ուրախ իրարանցում էր: Ինչ-որ մեկը լուսանկարներն էր ցույց տալիս, որ հասցրել էր անել, մյուսը հեռախոսահամար էր փոխանակում՝ շփումը շարունակելու նպատակով… Միայն Ալլան էր աչքերը խոնարհած և գլուխն ուսերի մեջ քաշած նստել: Նա այդպես էլ ոչ ոքի հետ չէր ընկերացել: Մայր Սողոմեն մի հայացք գցեց հարազատ դարձած մարդկանց և առաջարկեց.

- Եկեք մեր ձեռք բերած փորձը միմյանց հետ կիսենք: Արդյո՞ք այս ուղևորությունը ձեզնից որևէ մեկի համար օգտակար եղավ: Կարծում եմ բոլորս հետաքրքրությամբ կլսենք մեկնողներին:

Սեղանատանը լռություն տիրեց: Բոլորը խորհում էին նրա խոսքերի շուրջ, իսկ հետո սկսեցին իրենց տպավորությունների մասին պատմել: Երբ չորս հոգի արտահայտվեցին, լարված լռություն տիրեց: Իսկ Ալլան ի՞նչ կասի: Կինը խորը շունչ քաշեց և երկչոտությամբ ասաց.

- Ես շատ ուրախ եմ, որ տասը օր անցկացրի այս հրաշալի վայրում: Երևի ինչ-որ մեկին տարօրինակ կթվա, բայց ինձ համար այս ուղևորության ընթացքում ամենակարևորը «Անկիրա»-ի երրորդ հարկը դարձավ: Հենց այստե՛ղ, ձեր մեջ, թանկագի՛ն քույրեր, ես իմ կյանքի ամենաարժեքավոր դասերից մեկը քաղեցի…

Ալլան մայր Սողոմեին նայեց, և վերջինս քաջալերելով գլխով արեց:

- Դե ինչ, ավելի մանրամասն պատմեմ իմ մասին: Հնարավոր է, իմ պատմությունն իմանալով, ձեզնից որևէ մեկը կարող է խուսափել նման սխալներից: Այսպիսով, սկսեմ ամենասկզբից: Ես մեծացել եմ ուղղափառ ընտանիքում: Ես և երկու քույրերս խիստ դաստիարակություն ենք ստացել և մեծացել՝ հնազանդության մեջ: Արդեն տասնվեց տարեկանում ես սկսեցի ինձ նախապատրաստել երեցկնոջ  ծառայությանը: Ցանկանում էի քահանայի կին լինել և ամուսնուս հետ կիսել այդ բարդ ուղու բոլոր դժվարությունները: Երազանքներս իրականացան: Ամուսնացա և ամուսինս ծառայության նշանակվեց մայրաքաղաքի եկեղեցիներից մեկում: Սկզբնական շրջանում կանգնում էի մոմավաճառի կրպակում և ուրախանում, որ մարդկանց օգտակար լինելու հնարավորություն ունեմ: Սակայն, տարիներն անցնում էին և ըստ երևույթին ինչ-որ բան պատահեց: Տեր հայրը տեսավ, որ «այրվել եմ»:

Ցավոք սրտի, հասկանում եմ, թե նա ինչ նկատի ուներ: Ես իսկապես սկսել էի մարդկանց ըստ արտաքին տեսքի դատել՝ մտովի նրանց բաժանելով «ծխականների» և «եկվորների»: Դա շատ վտանգավոր է, հատկապես, որ ես առաջվա պես կանգնում էի եկեղեցու կրպակում և ուղղակի չէի կարող նման անփութություն թույլ տալ ինձ: Խստասրտությունս գիտակցելով՝ սկսեցի ապաշխարել, սակայն ոչինչ չէր փոխվում: Մի անգամ Տեր հայրն ինձ նկատողություն արեց՝ նկատելով մի աղջկա հանդեպ անտարբերությունս, որը ցանկանում էր թերթիկ տալ: Նա ասաց, որ պետք է ավելի բարեհամբույր լինեի նրա նկատմամբ, իսկ ես միայն խույս տվեցի խոսակցությունից:

Այդ աղջիկը ծանոթ էր ինձ: Նա երբեք մինչև վերջ չէր մնում Պատարագներին, երբեք նրան կիսաշրջազգեստով չէի տեսել, համայնքի անդամներից ոչ ոքի հետ ընկերություն չէր անում: Ես էլ, ահա՛, առանց պատշաճ ուշադրության վերաբերվեցի նրան: Ինձ համար նա «մերոնցից» չէր: Իմ այս դատողությունները լսելով՝ Տեր հայրը հասկացավ, որ պետք է շտապ միջոցներ ձեռնարկել: Նա ապաշխարանք նշանակեց ինձ: Քանի որ դեռ վաղուց էր որոշված այցելել մայր Սողոմեին, ով մեր ընտանիքի բարեկամն է, Տեր հայրը կարգադրեց հյուրանոցում որոշակի վարք դրսևորել, որպեսզի սեփական մաշկիս վրա զգամ, թե ինչ է նշանակում «օտար» լինել «յուրայինների» մեջ: Քույրիկնե՛ր, ես էլ ձեզ պես ապաշխարանք էի կատարում, միայն թե գիշերը. պահեստում վանական խոտաբույսերն էի տեսակավորում ու փաթեթավորում: Ուղղակի դուք չգիտեիք այդ մասին: Իսկ ես չէի կարող ձեզ բացատրել, թե ինչու ցերեկը չեմ կարող բոլորի հետ աշխատել, այդպիսին էր Տեր հոր կարգադրությունը: Ցուցադրաբար ոչինչ չպետք է անեի, այլ պետք է գաղտնի աղոթեի և աշխատեի:

Միայն թե իմանայիք, թե ամեն անգամ ձեր կողքով անցնելն ինչպիսի՜ փորձություն էր ինձ համար: Մեր հարկն ինձ համար իսկական տանջանք էր: Ես չէի կարող խոստովանել, որ «մերոնցից» եմ, որպեսզի ինձ էլ ձեր ընկերախումբ ընդունեիք: Չէի կարող ավելի մոտ ծանոթանալ ձեզ հետ, այլապես՝ դրան կհաջորդեին հարցերը, թե ինչու բոլորի հետ չեմ գնում հանձնարարություն կատարելու և ինչու չեմ մասնակցում ընդհանրական աղոթքին: Անկեղծ կասեմ ձեզ՝ շատ սարսափելի է հայտնվել նման իրավիճակում, երբ կոլեկտիվից դուրս ես, հատկապես՝ կանանց…

- Բայց չէ՞ որ մենք քեզ չէինք քննադատում, որ չէիր աղոթում և աշխատում մեզ հետ: Ոչ ոք նույնիսկ մի վատ խոսք չի ասել քո հասցեին,- կարմրատակեց Ալլայի հարևանուհին:

- Հարազատնե՛րս, խոսքերի կարիք չկա: Ուղղակի սարսափելի է, երբ քեզ «օտար» ես զգում… Տե՛ր Աստված, թույլ չտաս, որ երբևէ մարդկանց մասին ըստ նրանց հագուստի դատեմ: Գիտե՞ք, թե ինչի մասին էի մտածում այս ողջ ընթացքում: Միգուցե այն աղջիկն ուղղակի փող չունի այդ չարաբաստիկ կիսաշրջազգեստը գնելու համար: Ինչո՞ւ մինչև վերջ Պատարագներին չէր մնում: Միգուցե, առողջությունը թույլ չէր տալիս կամ ուղղակի չգիտեր, թե ինչպես է պետք իրեն եկեղեցում պահել: Պատճառներն այնքա՜ն շատ են, և դրանցից ոչ մեկը չպետք է ինձ վերաբերի: Դա ընդհանրապես իմ գործը չէ: Իմ գործը նրա մեջ իմ մերձավորին տեսնելն է… Չէ՞ որ Պետրոս առաքյալը զուր չէր խնդրում. «…եղե՛ք համախորհուրդ, կարեկից, եղբայրասէր, ազնվագութ, խոնարհ»:

Ռուսերենից թարգմանեց Էմիլիա Ապիցարյանը