Հողից ստեղծված մարդն Աստծո հանդեպ անհնազանդության պատճառով դատապարտվեց կրկին հող դառնալու. «Քո երեսի քրտինքով ուտես հացդ մինչև հող դառնալդ, որից ստեղծվեցիր, որովհետև հող էիր և հող էլ կդառնաս» (Ծննդոց 3:19): Երկիրը, ուր բնակվեցին մարդիկ դրախտից արտաքսվելուց հետո, դարձավ նրանց հայրենիքը, իսկ երկրային կյանքը՝ դեպի դրախտ՝ իրական հայրենիք, վերադառնալու նախապատրաստության շրջանը:
Եկեղեցու հայրերը մարդու երկրային կյանքը համեմատում են մանկան ներարգանդային կյանքի հետ: Մանուկը դեռ ինն ամիսներ պետք է աճի և զարգանա, որպեսզի լույս աշխարհ գա՝ ապրելու համար իրական և լիարժեք կյանքը: Եթե հղիությունն ընթանում է ինչպես հարկն է, ապա երեխան ծնվում է ժամանակին և առողջ, իսկ հակառակ պարագայում՝ երեխան կարող է ծնվել թույլ, հիվանդ կամ նույնիսկ մահացած: Այդպես և երկրային կյանքն է շնորհվել մարդուն՝ որպես հոգևոր աճի և զարգացման մի շրջան, որը նախապատրաստելու է նրան, որպեսզի նա ժամանակին ծնվի իրական և լիարժեք կյանքի՝ Երկնային Արքայության համար: Այդ նախապատրաստությանն օգնում է մեզ Տերը՝ պարգևելով աստվածաշնչյան պատգամներ, եկեղեցու սուրբ հայրերի մեկնություններ, եկեղեցու սուրբ խորհուրդներ, ժամերգություններ և արարողությունների արարողությունը՝ Սուրբ Պատարագը: Եթե մարդը հետևում է Տիրոջ պատգամներին, ապա նրա «ներարգանդային» զարգացումն ընթանում է ճիշտ, և նա ժամանակին ծնվում է որպես Երկնային Արքայության՝ իրական հայրենիքի, լիարժեք քաղաքացի: Իսկ եթե մարդն իր երկրային կյանքի ընթացքում արհամարհում է Տիրոջ պատվիրանները, ապրելով մեղքի և կրքերի մեջ, ապա նրա հոգևոր զարգացումը խախտվում է, ինչն արգելք է հանդիսանում, որ նա ծնվի հավիտենական կյանքի համար: Շատ հաճախ մարդիկ չեն ձգտում հոգևոր ծնունդին, այնինչ մեր Տերը՝ Հիսուս Քրիստոս, մարդացավ, չարչարվեց, խաչվեց և հարություն առավ, որպեսզի մարդը կյանք ունենա և չդատապարտվի անխուսափելի ու հավիտենական մահվան:
Մարդը մինչև իր իրական ծնունդը երկու ընտրության հնարավորություն ունի՝ կամ հետևում է Քրիստոսին և հավիտենական կյանքի արժանանում, կամ հրաժարվում է Նրանից՝ դատապարտվելով հավիտենական մահվան:
Ջանանք հոգևոր ծնունդով արժանանալ իրական կյանքին, քանի որ իրական մահը, ըստ Կյուրեղ Ալեքսանդրացու, այն չէ, որ բաժանում է հոգին մարմնից, այլ՝ այն, որ հեռացնում է հոգին Աստծուց. «Աստված է կյանքը, և ով հեռացնում է իրեն Նրանից, նա մահանում է և չունի համարձակություն Աստծո առջև, որովհետև հեռվացել է կյանքից: Իրական մահը սատանայից է: Մահվան հայրը՝ սատանան, կանգնած է՝ ինչպես ամուր զինված ռազմիկ, պատրաստ՝ հարձակվելու մեզ վրա սուրբ օրերին: Թույլ չտանք պիղծ դևերին՝ ծաղրելու մեզ, քանի որ Աստված ունենք, որը մեր Փրկիչն է, իսկ դևը՝ կորուսիչը: Եթե մենք մեր սրտերի մեջ ունենանք Աստծո երկյուղը և հոգում կրենք մահվան հիշողությունը, այնժամ մեզ վրա թող սպառազինված ելնեն բոլոր դևերը, որովհետև նրանք էլ չեն կարող մեզ հասցնել և ոչ մի վնաս, այլ՝ կնմանվեն խոյերի, որոնք առանց որևէ հաջողության խոյահարում են պարիսպը: Մեր պարիսպն անխորտակելի է, քանի որ մեզ հետ է մեր Տեր Աստվածը»:
Կարինե Սուգիկյան