Ողորմած լինելու մասին

Երբ մենք Ալեքսանդրիայում էինք, Պենտապոլսից, որ Կեռինի մերձակայքում է, եկավ ոմն բարեպաշտ և քրիստոսասեր մարդ` Լեոնդիոս անունով: Նա այնտեղ էր ապրում բավական ժամանակ, և քաղաքի բնակիչները նրան բերին Ալեքսանդրիայի հայրապետի մոտ և եպիսկոպոս ձեռնադրեցին: Մեզ հետ խոսելիս նա պատմեց և ասաց, թե Ալեքսանդրիայի Թեոփիլոս հայրապետի ժամանակներում Կեռինում եպիսկոպոս եղավ Սինեսիոս իմաստասերը, որը եկավ Կեռին և այնտեղ գտավ Եվագրիոս անունով ոմն իմաստասերի, որը նրան սիրելի մերձավոր դարձավ, թեև վարքով հելլենացի էր: Բայց Սինեսիոս եպիսկոպոսը նախանձախնդրություն ուներ կռապաշտների նկատմամբ, և ոչ միայն այդպես մտածում էր, այլև ձգտում էր և բազում ջանքեր էր գործադրում՝ Եվագրիոսին բերելու դեպի քրիստոնեություն, սակայն վերջինս հին սովորույթներն ընդունելու պատճառով տեղի չէր տալիս վարդապետությանը: Եպիսկոպոսը, նրա հանդեպ մեծ սեր ունենալով, չէր վիրավորում և չէր բռնադատում նրան, չէր ձանձրանում ամեն օր աղաչել և ուսուցանել, այլ ջանում էր հոժարամտությամբ նրան բերել Քրիստոսի հավատին: Եվ մի օր, երբ նրանց միջև երկարեց հարց ու պատասխանը, նա եպիսկոպոսին ասաց. «Այսպես, տե՛ր իմ եպիսկոպոս, այս ամենից հետո ուզում ես ինձ համոզել, ինչպես դուք` քրիստոնյաներդ եք ասում, թե կլինի այս աշխարհի վախճանը: Վախճանից հետո բոլոր մարդիկ այս մարմնով հարություն կառնեն և անապականություն կհագնեն և անապական կյանքի մեջ անապական կապրեն: Նույնպես և նրանք, որ մարմնով մեղքեր գործեցին` կկորչեն, և ով ողորմում է աղքատին` փոխ է տալիս Աստծուն, ով տառապանքներով այստեղ կորցնում է` երկնքում է գանձում և այդ ամենը հարյուրապատիկ ստանում է Քրիստոսի մյուս գալստյանը: Անհավատալի է ինձ այս խորհուրդը, խռովեցուցիչ և ունայն»: Իսկ եպիսկոպոսը ապացուցեց նրան, որ քրիստոնյաների հույսը ճշմարիտ է: Եվ որոշ ժամանակ անց նա մկրտվեց իր ողջ ընտանիքով և հավատաց Քրիստոսին, և մեծ ուրախություն եղավ: Մկրտվելուց հետո եպիսկոպոսին բերեց երեք կենդինար ոսկի և ասաց. «Ընդունի՛ր սա, տո՛ւր աղքատներին և ինձ քո ձեռքով գրությո՛ւն տուր, որ Քրիստոս ինձ դա կտա հանդերձյալ կյանքում»: Եպիսկոպոսն ընդունեց գանձը և տվեց աղքատներին, իսկ նրան տվեց իր ձեռքով գրված թուղթը: Մկրտությունից օրեր անց հիվանդությունից տկարանալով և իր վախճանին մոտենալով` որդիներին ասաց. «Երբ գերեզմանում ամփոփեք ինձ, այս թուղթը դրե՛ք ձեռքիս մեջ և այդպես թաղե՛ք»: Եվ մեռնելուց հետո ամփոփեցին նրան մարմինը և թուղթը տվեցին ձեռքը: Եվ վախճանվելուց երեք օր հետո երևաց եպիսկոպոսին և ասաց. «Արի՛ իմ գերեզմանը, որտեղ ամփոփված եմ, վերցրո՛ւ քո գրությունը, որովհետև լիովին փոխհատուցվեց այն, ինչ տվեցի ես քեզ: Քեզնից ոչ մի ուրիշ պահանջ չունեմ և քո հավատարմության համար քո գրության վրա իմ ձեռքով հավելագրել եմ»: Եպիսկոպոսը չգիտեր, որ իր գրությունը թաղված է նրա հետ: Առավոտյան մարդ ուղարկեց նրա որդիների մոտ և հարցրեց   նրանց. «Մի՞թե որևէ մեկի գրությունը դրել եք ձեր հոր հետ»: Նրան ասացին. «Այո՛, տե՛ր, երբ վախճանվում  էր, ինչ­որ թուղթ տվեց  մեզ  և  ասաց. «Երբ վախճանվեմ, դրե՛ք այս թուղթը ձեռքիս մեջ` բնավ առանց որևէ մեկի գիտենալու»: Այնժամ եպիսկոպոսը վերցրեց նրանց, նրանց հետ նաև կղերիկոսներին և քարակոփներին, ովքեր շինում էին իմաստասերի գերեզմանը, և գնացին գերեզման: Երբ բացեցին այն, գտան եպիսկոպոսի գրությունը մեռելի ձեռքում, որը վերցնելով բացեցին և գտան իմաստասերի ձեռքով հավելագրված այսպես. «Ես` Եվագրիոս իմաստասերս, մաղթում եմ քեզ` սրբազան եպիսկոպոս Սինեսիոսիդ, ուրախ լինել: Ստացա իմ պարտքը և հատուցվեցի, ոչինչ չունեմ քո հանդեպ` ոսկու հետ կապված, որ տվեցի քեզ՝ զորությամբ մեր ճշմարիտ Քրիստոս Աստծո, որ անբավ սքանչելի է»: Եվ երբ բոլորը տեսան այս գրությունը, հույժ զարմացան կատարված հրաշքի վրա վրա և արտասուքներով փառավորեցին Աստծուն: Այն թուղթը մինչ այսօր Կեռինեի սուրբ եկեղեցու գանձատանն է և եկեղեցու այլ սպասքերի հետ ավանդվում է նրանց, ովքեր եկեղեցու սպասավորությունն են ժառանգում հաջորդաբար՝ ի փառս Քրիստոսի:

«Սուրբ հայրերի վարքն ու կենցաղավարությունը» գրքից, Հատոր Ա, Էջմիածին 2016