Գրքեր

Սաղմոս ՃԱ

Բորոտի աղոթքը, երբ նա իր անձկության մեջ Տիրոջ առաջ դրեց իր խնդրանքները:

Աղոթքը խոսք է առ Աստված, բորոտը քոսոտն է, ոմանք ասում են, թե աղքատն է, որ ունի բորոտ և աղքատ բնություն, որ անձկության մեջ ընկնելով դևերի սնոտի պաշտամունքի և մահվան երկյուղի պատճառով Աստծու առջև է բերում իր խնդրանքը՝ ասելով. Տեր, լսի՛ր իմ աղոթքը, որը նաև գերու նեղության մեջ գտնվելու և հեթանոսությունից դարձի խորհուրդն ունի, և ասվել է սա Աբիսողոմի փախուստի ժամանակ:

2. Տէ՛ր, լուր աղօթից իմոց, աղաղակ իմ առ քեզ եկեսցէ.

3. մի՛ դարձուցաներ զերեսս քո յինէն:

Տե՛ր, լսի՛ր իմ աղոթքը, աղաղակս թող հասնի քեզ: Մի՛ շրջիր երեսդ ինձնից:

Թշվառ բնության աղաղակը, և Բաբելոնից՝ երկինք: Մի՛ շրջիր երեսդ ինձնից, ինչպես Ադամից:

Յաւուր նեղութեան իմոյ խոնարհեցո՛ առ իս զունկն քո, յորում աւուր կարդամ առ քեզ՝ վաղվաղակի լուր ինձ:

Նեղության օրը դեպի ինձ խոնարհեցրու ունկն քո, երբ ձայն տամ քեզ՝ իսկույն լսի՛ր ինձ:

Օրենքով ասացիր, թե երբ նեղության մեջ լինես, հիշի՛ր քո Տեր Աստծուն և կփրկվես: Երբ ձայն տամ քեզ. առաջիկայում է ասում, այլ ոչ թե անցյալի համար, իսկույն բարերարություն ցուցաբերի՛ր իմ հանդեպ:

4. Սպառեցան որպէս աւուրք իմ. և ոսկերք իմ որպէս խռիւ չորացան:

Ծխի պես սպառվեցին օրերն իմ, և ոսկորներս չորացան ինչպես խռիվ:

Խեղդում է ծուխը և մաշում, ճեղքում-անցնում է օդը և ցրվում, այսպես տրտմության պատճառով նեղվեցինք և մաշվեցին մեր կյանքն ու ոսկորները, կորսվում է ծաղիկը և խռիվ դառնում, մինչև որ երկյուղի մի փոքր կայծն իսկ այրի ինձ:

5. Հարաւ որպէս խոտ՝ և ցամաքեաց սիրտ իմ. մոռացայ ուտել զհաց իմ ի ձայնէ հեծութեան իմոյ:

Սիրտս խոցվեց և ցամաքեց խոտի պես, հեծությանս ձայնից հաց ուտելս մոռացա:

Տապախառը խորշակի քամով՝ գերողներին [խռովքի մատնեց], և ցամաքեց սիրտս՝ հոգիս՝ Երուսաղեմի և դրախտի կարոտից, հաց ուտելս մոռացա՝  ուտելու ցանկությունը վերացավ, հեծությանս ձայնից՝ ընկերոջս և անձիս, ըստ Դանիելի, թե. «Լավ հազ չկերա» (Դան. 11:3):

Կցեցաւ ոսկր իմ ի մարմին իմ.

7. Նմանեցայ ես հաւալսան յանապատի:

Ոսկորներս մարմնիս կպավ, և նմանվեցի անապատի հավալուսնին:

Անսնունդ մնալով մաշվեց միտքս և ոսկորներս կաշվիս կպան, ու անապատ բաղձալով նմանվեցի այս թռչունին: Ասում են, թե հավալուսինը որդեսեր է և քանի դեռ չի գնացել բնից՝ որս բերելու համար, ձագերը երբ սովածանում են, կտուցով սպանում է և ապա հանում արյունը կրծքից, վերցնում է բերանով, և երեք օր սրսկում նրանց մեջ ու կենդանացնում, ինչպես որ Տերը սպանեց Ադամին մեղքերի պատճառով և երեք օրով իջնելով դժոխք՝ կենդանացրեց բնությունը՝ իր սիրով պարուրելով:

Եղէ ես որպէս բու յաւերակի,

8. տքնեցայ եւ եղէ ես որպէս ճնճղուկ միայն ի տանիս:

Եղա ինչպես բու ավերակներում, տքնեցի ու դարձա ինչպես մենավոր ճնճղուկ տանիքում:

Բու՝ ավերակներում, և Տերն էլ մեր ավերակ բնության համար ամենայն բարիք եղավ: Հավալուսինն ու բուն սուրբ կենդանիներ չեն, ինչպես որ մենք էլ սուրբ չենք, այլ սրբեց՝ իր հետ միավորելով: Ինչպես մենավոր ճնճղուկ տանիքում, օրինավոր հրեան առանձնանում էր գերության մեջ գտնվելու ժամանակ, որպեսզի հեթանոսների մեջ մնալով չպղծվի, և Տերն էլ [մենավոր եղավ], երբ մերձավորները թողեցին իրեն և հեռացան: Դարձյալ, երբ օձը ցանկանում է իր բույնը մտնել, բարձրանում է տանիք և սկսում սուլել, և երբ սուլեց օձը Եվայի բնում ու կտորեց որդիներին, Տերը խաչ բարձրացավ և կանչեց Հորը, և տվեց իր հոգին բոլորին՝ ասելով. «Քո ձեռքն եմ հանձնում իմ հոգին» (Ղուկ. 23:46):

9. Նախատեսցին զիս թշնամիք իմ զօրհանապազ, և գովիչք իմ ինև երդնուին:

Թշնամիներս ամեն օր նախատեցին ինձ, և ինձ գովողներն ինձնով երդվեցին:

Բաբելոնացիներն նրանցով էին երդվում, թե Իսրայելի պես լինեմ, եթե չկատարեմ ասածս: Նաև դևերը նախատում էին մեր բնությանը, և դրախտին նախանձելով էին գովում, իսկ դևերը երդվում էին այն զորությամբ, որով Եվային հաղթեցին, և հրեաներն էլ՝ Տիրոջով, և նախ գովում էին, ապա նախատելով՝ երդվում:

10 Զմոխիր որպէս հաց կերայ. և զըմպելի իմ արտասուօք խառնեցի:

Մոխիր կերա հացի տեղ, և ըմպելիքս արտասուքով խառնեցի:

Կարծես թե հակառակն է ասում՝ հացը որպես մոխիր կերա: Մոխիր կերա հացի տեղ՝  առանց ախորժելու և ըմպելիքիս՝ բաժակիս մեջ, արտասուքս էր թափվում:

11. Յերեսաց բարկութեան սրտմտութեան քո, զի դու բարձրացուցեր, և խոնարհեցուցեր զիս:

Քո բարկության ու զայրույթի պատճառով, քանզի դու ինձ բարձրացրիր և խոնարհեցրիր:

Ադամին պատկերի միջոցով բարձրացրեց և մինչև հող խոնարհեցրեց, հրեաներին էլ բարձրացրեց՝ հանելով Եգիպտոսից, ինչպես նաև ամեն տեսակ նշաններով և թագավորության հասցրեց ու խոնարհեցրեց Բաբելոնում, ինչպես մի մանկան, որ զրկում է համբույրից, և անառակին գետնին է գցում:

12.  Աւուրք իմ որպէս հովանի անցին. և ես որպէս խոտ ցամաքեցայ:

Օրերս անցան ստվերի պես, և ես ցամաքեցի ինչպես խոտ:

Մոտ եղա գիշերվան՝ օրերի վախճանին, քանզի ստվերը հեշտությամբ է շարժվում և երեկոյան ամբողջովին պակասում է: Ցամաքեցի ինչպես խոտ, որ հնձողի ձեռքով խնձվում է, և մարդն էլ ծերանալով՝ մահանում է, և լցված լինելով մեղքերով՝ կործանվում է և վերանում [է նրա հիշատակը]:

13. Դու, Տէր, յաւիտեան կաս և յիշատակ քոյ ազգէ մինչև յազգ:

Դու, Տե՛ր, հավերժ ես, և սերնդից սերունդ է հիշատակը քո:

Հավերժ ես, և միշտ հիշում ես, իսկ մենք խոտ ենք և մոռացությամբ ենք ծածկվում, նայի՛ր դրան և ողորմությամբդ շուտ այցելիր մեզ:

14. Դու յարուցեալ գթասցիս ի վերայ Սիոնի. ժամանակ գթալոյ նորա հասեալ է ժամ:

Դու պիտի ելնես, որ գթաս Սիոնին. ժամանակն է գթալու նրան. հասել է ժամը:

Քանզի յոթանասուն տարի է, ինչ ելել է գթությունը հայրենի աթոռից և գերեզմանից, քանի որ ամեն ինչ իր ժամանակն ունի, ինչպես որ Զաքարիայի մարգարեության մեջ հրեշտակն ասում է. «Մինչև ե՞րբ չես ողորմելու Երուսաղեմին… այս յոթանասուն տարի է» (Զաք. 1:12): Իսկ Սիոնը աստվածճանաչողությունն է, ինչն էլ հավատն է, որ ունի վերին աշխարհն ու եկեղեցին:

15. Հաճեցան ծառայք քո ընդ քարինս նորա, և ի հողս նորա գթասցին:

Ծառաներդ նրա քարերը հավանեցին, ու գթացին նրա հողին:

Քարերը և հողը Երուսաղեմի ավերակներն են, իսկ սուրբ առաքյալները՝ հողեղեն բնությունը, որ մկրտելով վերցնում են քարերը, որպես կենդանի վեմեր, նաև դրախտն են փափագում, քանի որ այնտեղի հողը պտղաբեր է և սրբատաշ քարեր ունի:

16. Երկիցեն հեթանոսք յանուանէ քումմէ. և  ամենայն թագաւորք երկրի ի փառաց քոց:

Հեթանոսները պիտի երկյուղեն քո անունից, և երկրի բոլոր թագավորները՝ քո փառքից:

Կյուրոսի ու Արտաշեսի պատճառով երկյուղի մեջ էին ընկնում, ինչպես նաև դևերը՝ Քրիստոսի անունից: Նաև մաղթում է հեթանոսներին ու թագավորներին երկյուղով հավատքի գալ՝ երկյուղելով նրա փառքից, երբ բարձրանա՝ հալածելու երկիրը:

17. Շինէ Տէր զՍիովն, և երևեսցի փառօք իւրովք ի նմա:

Տերը պիտի Սիոնը վերաշինի, և իր փառքով երևա այնտեղ:

Մարգարեանում է: Երևա, որպեսզի ովքեր չգիտեն Աստծուն և Երուսաղեմի ավերածությունը տեսնելով կարծում են, թե տկար է, ապա երբ շեն տեսնեն, այդ ժամանակ կերևա նրա փառքը:

18. Հայեցաւ նա յաղօթո խոնարհաց, և ո՛չ արհամարհեաց զխնդրուածս նորա:

Ուշ դարձրեց նա խոնարհների աղոթքին, և չարհամարհեց խնդրանքը նրանց:

 Նորից գերիների մասին է՝ հրեաների և հեթանոսների: Եվ չարհամարհեց խնդրանքը, թեև մեղավոր էինք:

19. Գրեցի այս յազգ յայլ, ժողովուրդ զոր ստացեալ է՝ օրհնեսցէ զՏէր:

Սա պիտի գրվի այլ սերնդի համար, որպես ժառանգություն ստացած նրա ժողովուրդը պիտի օրհնի Տիրոջը:

Այլ ազգերին գրի միջոցով պիտի պատմվի նրա հրաշագործությունների մասին, ինչպես հեթանոսներին արվեց: Իր արյան գնով որպես ժառանգություն ստացած ժողովուրդը պիտի օրհնի Տիրոջը:

20. Հայեցաւ նա ի բարձանց ի սրբութենէ իւրմէ, Տէր յերկնից յերկիր հայեցաւ:

Նայեց նա իր սրբության բարձրությունից, Տերը երկնքից երկիր նայեց:

Երկնքից՝  իր սրբությունից, երբ երկնավորները նույնպես տեսան մարդկանց փրկությունը, քանզի այնտեղ էր միայն հանգիստ առնում և նայում:

21. Լսել զհեծութիւն կապելոց,և արձակել զորդիս մահապարտաց:

Բանտարկյալների հառաչանքը լսելու և մահապարտների որդիներին ազատ արձակելու համար:

Ինչպես Հեքոնիան, Սեդեկիան և բազում այլք, ովքեր հայկազունների և արշակունիների կողմից գերության և կապանքների մեջ էին, և նրանք, ովքեր դժոխքում են, և իրենք գործերի պատճառով կապվեցին մեղավորները: Մահապարտների որդիներին ազատ արձակելու համար, քանի որ մահապարտները մեռան, որդիներին ազատում է՝ ասելով, թե թող չմեռնեն որդիները հայրերի հետ, ինչպես նաև Ադամի ու Եվայի որդիները:

22. Պատմել ի Սիոն զանուն Տեառն, և զօրհնութիւնս նորա յԵրուսաղէմ:

Որ Սիոնում հռչակեն անունը Տիրոջ, և Երուսաղեմում՝ օրհնությունը նրա:

Անուն ասելով նկատի ունի նրա քաջությունը Գոգի վրա, և օրհնություն՝ տաճարի կառուցումը, և բնությունը մեր՝ եկեղեցում ու վերին Սիոնում:

23. Ժողովել ժողովրդոց ի միասին, և թագաւորաց ծառայել Տեառն:

Որ ժողովուրդներն իրար մոտ հավաքվեն, և թագավորները Տիրոջը ծառայեն:

Բոլոր գերիները՝ Երուսաղեմ, և թագավորները Տիրոջը ծառայեն, ովքեր հրաման են տալիս ազատության, նաև երբ հավատքի համար հավաքվեն և թագավորները քրիստանյա լինեն:

24. Պատասխանի ետ նմա ի ճանապարհի զօրութեան իւրոյ. զնուաղութիւն աւուրց իմոց ասա ինձ,

25. և մի՛ հաներ զիս ի կէս աւուրց իմոյ, զի ազգէ յազգ են ամք քո:

Նա պատասխանեց նրան իր հզորության ճանապարհին. «Ասա՛ ինձ սակավությունն իմ օրերի», և ինձ մի՛ վերցրու օրերիս կեսին, քանզի հավերժ են տարիները քո:

Հայտնի է Աստծու մասին, որ ազատեց ժողովրդին իր հզորության ճանապարհին՝ Աստծու զորությամբ ելնելով և գալով Երուսաղեմ: Ասա՛ ինձ սակավությունն իմ օրերի. ասում է յոթանասուն տարի է, սակայն յոթանասուն տարի գերի եղա, յոթանասուն տարի տուր մեզ՝ տեսնելու և վայելելու Երուսաղեմը, կյանքս օրերի կեսին թող չընդհատվի: Նաև ցանկանում է տեսնել Բաբելոնի կործանումը: Դարձյալ՝ այս կյանքը կես է և պակաս, իսկ այն՝ հավիտենական, օրերի կեսին մեղքի մեջ ընկած մի՛ վերցրու ինձ հավիտենություն մեջ, քանզի այն քեզ հետ է շարունակվում:

26. Ի սկզբանէ Տէր զհիմունս երկրի հաստատեցեր, և գործք ձեռաց քոց երկինք են:

Ի սկզբանե, Տե՛ր, երկրի հիմքերն հաստատեցիր, և երկինքն էլ գործն է քո ձեռքերի:

Ամենակարող ես, կեսը և հավիտյանը քոնն են: Մովսեսը նախ երկինքն է ասում, իսկ Դավիթը՝ երկիրը, որովհետև երկու երկինք կա, նա առաջինի մասին է ասում՝ որը նախքան երկիրն է, իսկ Դավիթը՝ երկրի հաստատության:

27. Նոքա անցանեն, և դու կաս՝ և մնաս յաւիտեան:

Կանցնեն դրանք, բայց դու կաս և կմնաս հավիտյան:

Ինչպես որ Տերն ասաց. «Երկինքն ու երկիրը կանցնեն» (Մատթ. 24:35), քանզի ստեղծված են, բայց դու կաս, որովհետև անեղ ես:

Ամենեքեան որպէս ձորձս մաշեսցին, որպէս վերարկուս փոխեսցես զնոսա, և փոխեսցին:

Ամեն ինչ ձորձի պես կմաշվի, դու վերարկուի պես կփոխես դրանք, ու դրանք կփոխվեն:

Ցույց է տալիս, թե ինչպես են անցնելու, ոչ թե անգոյության կվերածվեն, այլ՝ ձորձի պես կմաշվեն և կհնանան, իբրև հնացած վերարկու մի կողմ կդնի, մաշվածը կփոխի և նորը կդնի: Հայտնի է, որ այլայլություններն ու անկարգությունները կփոխվեն և նոր կդառնան, և արարածների այլայլությունները կանցնեն և կլինի նոր երկինք և նոր երկիր, հաստատությունը մի կողմ կդրվի ինչպես ծալված մագաղաթ և երկրի երեսը մշտապես զարդարված կմնա:

28. Բայց դու նոյն իսկ ես, և ամք քո ոչ անցանեն.

29. որդիք ծառայից քոց բնակեսցեն ի նմա. և զաւակի նոցա յաւիտեան յաջողեսցի:

Բայց դու նույնը կմնաս, և քո տարիները չեն անցնի: Քո ծառաների որդիները կբնակվեն այնտեղ, և նրանց սերնդին հավիտյան հաջողությունը կուղեկցի:

Քո տարիները. որը քո կենդանությունն է, Որդին և Հոգին: Քո ծառայի որդիները կբնակվեն այնտեղ. մի փոքր ժամանակ՝ Երուսաղեմում և երկար օրեր՝ եկեղեցում: Եվ նրանց սերնդին հավիտյան հաջողությունը կուղեկցի, նրանց, ովքեր կծնվեն Երուսաղեմում և եկեղեցում, հավիտյան՝  նախ Քրիստոսի գլխին, ապա՝ մարմնին և անդամներին:

 

Վարդան ԱրևելցիՄեկնութիւն Սաղմոսացն ԴաւթիԷջմիածին, 1797 թ.

Գրաբարից թարգմանեց Գայանե Թերզյանը

22.07.19
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․