Գրքեր

Հիվանդների խնամքը

Երեկ երեկոյան, երբ վանք էի գնում հսկմանը մասնակցելու, տեսա, որ մի անկյունում մի հայր է կանգնած հաշմանդամի սայլակում նստած իր փոքրիկ որդու հետ: Մոտեցա նրանց, գրկեցի ու համբուրեցի փոքրիկին: «Գիտե՞ս, որ դու հրեշտակ ես»,- հարցրեցի նրան: Իսկ նրա հայրիկին ասացի. «Քեզ համար մեծ պատիվ է հրեշտակին խնամելը: Ուրախացեք, որովհետև երկուսդ էլ Դրախտ եք գնալու»: Նրանց դեմքերն ուրախությունից փայլեցին, որովհետև աստվածային մխիթարությունն զգացին:

Նրանք, ովքեր սիրով և համբերությամբ են հիվանդներին, հաշմանդամներին խնամում, իրենց զոհաբերությամբ մաքրում են իրենց մեղքերը: Իսկ եթե մեղքեր չունեն, ապա սրբագործվում են: Մի անգամ, մի կին իր կյանքում պատահած հրաշալի դեպքերի մասին պատմեց ինձ: Ես զարմացա, որովհետև այն իրավիճակները, որոնց մասին պատմում էր, հանդիպում ենք սրբերի վարքերում, իսկ նա հասարակ, պարզ կին էր: Բայց, երբ պատմեց, թե ինչպես է ապրել իր կյանքի մեծ մասը՝ հասկացա, որ նրա ողջ կյանքը մի ամբողջ զոհաբերություն է եղել: Դեռ երիտասարդ տարիքից նա սկսել էր հիվանդների խնամել, որովհետև նրա հայրական տանը հիվանդ տատիկն ու պապիկն էլ էին ապրում: Երբ ամուսնացավ՝ սկեսուրն ու սկեսրայրն էին նրանց հետ ապրում, որոնք նույնպես հիվանդ էին: Հետո նրա ամուսինն էր հիվանդացել: Նա անկողնուն էր գամված և կինն էր խնամում նրան: Այսինքն այդ կինն իր ողջ կյանքը հիվանդ էր խնամել: Այդ բոլոր տարիների ընթացքում նա շատ էր ուզում հոգևոր գրքեր կարդալ, գիշերային հսկումներին մասնակցել եկեղեցում, սակայն ժամանակ չէր մնում դրա համար: Բայց քանի որ նա արդարացում ուներ, Աստված Իր ողջ բարեշնորհությունն էր տվել նրան:

- Հա՛յր, գիտեք որոշ մարդիկ սկսում են տարօրինակություններ անել, երբ հիվանդանում են:

- Այո՛, պատահում է: Բայց առողջներն էլ պետք է գոնե մի փոքր արդարացում գտնեն հիվանդների անհանգստության, տրտունջի, փնթփնթոցի կամ տարօրինակությունների համար, որովհետև դա բնական է նրանց համար: Հատկապես, երբ մարդ երբևէ չի հիվանդացել՝ չի կարող հիվանդին հասկանալ: Ինքը երբեք ցավ չի զգացել և այդ պատճառով էլ նրա սիրտը մի փոքր կոպտացել է:

Այն մարդիկ, ովքեր հիվանդների և անկողնուն գամվածների են խնամում, պետք է շատ ուշադիր լինեն և աշխատեն, որպեսզի տրտնջալու աստիճանի չհասցնեն նրանց, ում խնամում են: Նրանք կարող են երկար տարիներ խնամել հիվանդին, սակայն եթե վերջում գոնե մեկ անգամ նրան տրտնջալու աստիճանի հասցնեն, ապա ամեն ինչ կկորցնեն: Եթե մարդու հոգին այս աշխարհից դժգոհելով է հեռանում, ապա նրանք, ովքեր այդ դժգոհության պատճառն են դարձել՝ մեծ մեղք են գործում: Հետագայում բանսարկուն տանջելու է նրանց, իբրև թե նրանց խիղճը «զգայուն դարձնելով» (այն հիշողություններով, որ նրանք մարդուն տրտնջալու աստիճանի են հասցրել և նա մահացել է):

- Հա՛յր, երբ հիվանդին խնամում ես, ապա ուժերդ ոչ միայն հոգնածությունն է քամում, այլև՝ մտահոգությունը, որովհետև տեսնում ես, թե ինչպես է քեզ հարազատ մարդը հետզհետե հանգչում:

- Տե՛ս, երբ ընտանիքի մի անդամը հիվանդանում է, ապա ողջ ընտանիքը ցավում է նրա համար: Իսկ եթե հայրն է հիվանդացողը և չի կարող աշխատել, ապա ողջ ընտանիքն է տանջվում և կարիքի մեջ է հայտնվում: Նրանք բոլորն անհանգստանում են, մտածում են ողջ կմնա՞ արդյոք նրանց հայրը: Նա ինքն էլ է տանջվում և տանջվում են նաև նրա հարազատները: Նա հանգչում է, հանգչում են նաև նրանք, ովքեր իր կողքին են: Իսկ մոր վրա ողջ ծանրաբեռնվածությունն է ընկնում: Նա պետք է երեխաների մասին հոգ տանի, հիվանդանոց գնա՝ հիվանդին խնամելու: Ուզում եմ ասել, որ երբ մարդ ծանր հիվանդությամբ է հիվանդանում, ապա ոչ միայն ինքն է տանջվում, ուժասպառ լինում և ուզում է մեռնել, այլև հարազատներն էլ, որ խնամում են նրան, վհատվում են, տանջվում և ուժասպառ են լինում: Եվ որքան սերտ են հարազատ մարդկանց փոխհարաբերությունները, որքան շատ են միմյանց սիրում, այնքան շատ է Աստված թույլ տալիս, որ հիվանդության վերջում և՛ հիվանդն ինքը, և՛ նրան խնամողներն ավելի շատ տառապանք ու ցավ զգան: Դա հասնում է այն բանին, որ ասում են. «Թող Աստված տանի նրան, որպեսզի խեղճը հանգստանա», բայց իրենք ևս կհանգստանան նրա վախճանից հետո: Տեսե՛ք, երբ մի շատ համերաշխ ընտանիքում ծնողները հանկարծակի մահանում են, առանց նախապես հիվանդ լինելու, և ո՛չ իրենք, ո՛չ էլ իրենց զավակները չեն տանջվում նրանց խնամելով, ապա կորստի ցավը, ծնողների հետ բաժանման ցավը շատ մեծ է լինում երեխաների համար:

- Հա՛յր, իսկ մարդու հոգեկան վիճակն ինչքանո՞վ է ազդում նրա ֆիզիկական առողջության վրա:

- Եթե մարդ հոգեկան լավ վիճակում է գտնվում, ապա դա թեթևացնում է նրա ֆիզիկական ցավը: Եթե նա հոգեկան վատ վիճակում է գտնվում, ապա այդ վատ վիճակը վատթարեցնում է նրա (ֆիզիկական) առողջությունը: Օրինակ՝ վերցնենք քաղցկեղով հիվանդին, որից բժիշկները հրաժարվել են: Աստծուն հավատալով և ուրախալի հոգևոր մթնոլորտում հայտնվելով՝ նա կարող է ավելի երկար ժամանակ ապրել: Իսկ հակառակ դեպքում կարող է մի քանի շաբաթում հանգչել վշտից: Երբեմն, բժշկական տեսանկյունից, մարդ կարող է առողջ լինել, անալիզների ու հետազոտությունների պատասխանները լավը լինեն, բայց եթե իր ներսում մի բան ունի, որ խեղում է նրան հոգեպես, ապա իրականում առողջ չէ: Քանի որ հիվանդությունները հիմնականում դառնություններից են սկսվում: Բոլոր մարդիկ էլ ինչ-որ հիվանդ կետ ունեն: Դառնությունը մեկի ստամոքսին է «հարվածում», մյուսի՝ գլխին:

Հիվանդության դեմ ամենալավ դեղամիջոցն այն հոգևոր ուրախությունն է, որն աստվածային բարեբերությունն է առատորեն պարգևում հոգուն: Հոգևոր ուրախությունն իր մեջ ամենամեծ ապաքինող ուժն ունի բոլոր հիվանդությունների դեպքում: Այն վերքերն ապաքինող աստվածային քսայուղ է, իսկ դառնությունը բորբոքում է այդ վերքերը:

 

 

Պաիսիոս Աթոսացու «Ընտանեկան կյանք» գրքից

Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի

04.08.15
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․