Հոգևոր արթնություն

- Հա՛յր, զգաստությունն ի՞նչ է:

- Զգաստությունը քո ուշադիր լինելն է մտքերիդ, գործերիդ, շարժումներիդ հանդեպ: Երբ մի օր հետևում ես քեզ և վերլուծում վարքդ, արարքներդ, ապա հաջորդ օրն ավելի ուշադիր ես լինում և այդպես շարունակ: Հիմքը ուշադրությունն է: Ուստի տեսնո՞ւմ ես, թե սուրբ հայրերն ինչպես էին իրենք իրենց ականջ դնում: Ինչո՞ւ են նրանց «զգաստացող» անվանում: «Զգաստացող» նշանակում է իրեն ականջ դնող, ուշադիր: Նրանք ունկնդրում էին իրենց և մտովի աղոթում: Հետևում էին իրենց մտքերին և մշտապես հոգևորապես արթուն էին:

- Հայր Իսահակն ասում է. «Մտքի ցերեկվա աղոթքը պետք է համաձայնեցվի գիշերվա աղոթքի հետ: Նա ի՞նչ նկատի ունի:

- Նկատի ունի, որ ինչպես մարդ գիշերն է աղոթում, և նրա միտքն Աստծու մեջ է գտնվում, այդպես էլ պետք է ջանա ցերեկը ևս անուշադիր չլինել, որպեսզի միտքն Աստուց չհեռանա: Եթե ցերեկը չհետևես քեզ, ապա շատ աղբ կհավաքվի, իսկ հետո չես կարողանա դրանից ձերբազատվել: Հեշտ չէ: Մի անուշադիր քայլ և ինչպիսի՜ դժվարություններ են ի հայտ գալիս հետո աղոթքի ժամանակ, երբ ջանում ես կենտրոնանալ: Ուշադրությունն ու քեզ հետևելը մեծ նշանակություն ունեն: Մարդ կարող է ժամերով աղոթել, բայց եթե նա անուշադիր է և չի հետևում իրեն, ապա ոչինչ էլ չի անում: Սակայն երբ աղոթքն ուղեկցվում է ինքդ քեզ հետևելով, այդժամ մենք հարվածում ենք այն ուղղությամբ, որտեղից թշնամին ամենից հաճախն է կրակում մեզ վրա:

- Հա՛յր, ես ինչո՞ւ եմ մշտապես մտացրիվ և չեմ կարողանում մտքերս ժողովել:

- Միտքդ անսանձ է եղել այս բոլոր տարիներին: Դու այժմ էլ չես կարողանում այն վերահսկել: Ուշադրություն է հարկավոր, որովհետև եթե չհսկես, ապա միտքդ կարող է քեզ մի րոպեում դրախտ տեղափոխել, իսկ հաջորդ րոպեին՝ դժոխք: Միտքդ հնարավորինս կենտրոնացրու բարի և սուրբ մտքերի վրա, որոնք սրբագործում են մարդուն:

Պաիսիոս Աթոսացի

Ռուսերենից թարգմանեց Էմիլիա Ապիցարյանը