Գրքեր

Ս. Գևորգի տոնը եկեղեցու համայնքի համար նշանավորվեց ուխտագնացությամբ

Եկեղեցական համայնքների հոգևոր-բարեպաշտական կյանքի անքակտելի մասն է կազմում ուխտագնացությունը: Սեպտեմբերի 29-ին՝ Ս. Գևորգ զորավարի, Ադոկտոսի և Ռոմանոս երգեցողի հիշատակության օրը, Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցու համայնքը, հոգևոր հովիվ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյանի առաջնորդությամբ, հերթական աղոթքի ուղին անցավ: Օրվա հիշատակելի սրբերի բարեխոսությամբ՝ ուխտավորներն ուղևորվեցին դեպի Զոլաքարի Ս. Գևորգ եկեղեցի՝ մասնակիցը լինելու ուխտի Ս. Պատարագին: Ս. Պատարագը մատուցվեց Գեղարքունիքի թեմի առաջնորդական տեղապահ Տ. Կիրակոս վարդապետ Դավթյանի հանդիսապետությամբ: Պատարագիչը՝ Ծովինար գյուղի Ս. Աստվածածին եկեղեցու հոգևոր հովիվ Տեր Գևորգ քահանա Տեր-Բարսեղյանը, քարոզին անդրադարձավ Ս. Գևորգի վարքագրությանը՝ ներկաներին մաղթելով, որ Տերը, սրբի բարեխոսությամբ, զորացնի և անսասան պահի յուրաքանչյուրին իր հավատքի մեջ, որ յուրաքանչյուր ոք, սրբի օրինակի համաձայն, քաջաբար անցնի այն ուղին, որին կոչվել է ի Տեր:

Ս. Պատարագին մասնակից ուխտավորները Ս. Գևորգին նվիրված շարականի խոսքերով սրբի բարեխոսությունը հայցեցին. «Ով Սուրբ Գէորգ պարծանք ազգի մարդկան. հրաշալի ճգնութեամբ ի յերկրի նահատակեալ եւ ի յերկինս պսակեալ ընդ անմարմնոցն դասս: Քանզի դու վառեցար զինու Սուրբ Հոգւոյն. եւ յաղթեցեր արիաբար անմարմին բելիարայ: Մի՛ դադարիր բարեխօսել վասն մեր առ Հայր և Որդի և Սուրբ Հոգի, զի յաղթեսցուք հաւատով անմարմին բելիարայ»:

Ս. Պատարագի ավարտին Հայր Կիրակոսն իր օհնության և շնորհավորանքի խոսքը հղեց ուխտավորներին՝ առավելապես նրանց, ովքեր օրվա հիշատակելի սրբի անունն են կրում: «Ուրախալի է ուխտավորների շարքում տեսնել Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցու համայնքի ուխտավորներին, ովքեր այս ամիս Գեղարքունիքի թեմում կրկին անգամ առիթ ունեցան մասնակցելու ուխտի Ս. Պատարագի»,- ասաց Հայր Սուրբը:

Այնուհետև Տեր Գևորգն ուխտավորներին ներկայացրեց Ս. Գևորգ եկեղեցու պատմությունը: Սրբավայրը կառուցվել է 19-րդ դարի 30-ական թթ. Մշից, Դիարբեքիրից և Ալաշկերտից ներգաղթած մեր հայրենակիցների կողմից: Տարիների ընթացքում եկեղեցին քայքայվել է, մեծ մասամբ քանդվել՝ հայտնվելով վթարային վիճակում: Արմատներով Զոլաքարից՝ Սամվել և Սերոբ Բուդաղյանները, ցանկանալով կանգուն տեսնել գյուղի եկեղեցին, ժամանակին ուխտել էին վերանորոգել այն: Յոթը տարի առաջ հավատավոր եղբայրները կյանքի կոչեցին իրենց ուխտը և եկեղեցու նոր հիմնօրհնեքի արարողությամբ սրբավայրն իր դռները բացեց հավատավոր հայորդիների առջև:

Հաջորդ սրբավայրը, ուր այցելեցին ուխտավորները, Գեղարքունիքի մարզի Մաքենիս գյուղի եզրին գտնվող Մաքենյաց վանքն էր: Միջնադարյան սրբավայրում ուխտավորները մասնակից եղան Հանգստյան ժամերգությանը և փառաբանեցին Տիրոջը՝ օրհնաբեր օր ունենալու համար:

Մաքենյաց վանքում բնակվող Կարապետն ուխտավորներին ծանոթացրեց վանքի հարուստ պատմությանը: Նա նշեց, որ մեծահամբավ Մաքենոց մենաստանն իր հռչակով ամենահինն է եղել ամբողջ Գեղամա երկրում: «Ըստ Ալիշանի՝ վանքերն ու մենաստանները սովորաբար բնակավայրերից են իրենց անունն ընդունում, իսկ այս վայրը Մաքենիս է կոչվել մենաստանի անունով, որովհետև այստեղի կրոնավորների զգեստները եղել են մաքենի կամ օդենի (ոչխարի մորթին է) նյութից: Այն անվանել են նաև Կարմիր վանք՝ կարմիր քարից պատրաստված լինելու պատճառով: Վանքի և միաբանության ծաղկուն շրջանը սկսվել է 8-րդ դարից՝ շնորհիվ Սողոմոն Մաքենացու: Նա 701թ-ին այսեղ գրում է «Տոնական» եկեղեցական կանոնակարգը, որը 1170 թ-ին Ներսես Շնորհալին վերցնում է և կիրառում հայկական մյուս վանքերում: Սողոմոն Մաքենացին այստեղ հիմնում է նաև դպրոց, որտեղ ուսանել են Ստեփանոս Սյունեցին (Ստեփանոս Քերթող), Վահան Գողթնացին, կաթողիկոսներ Սողոմոն Ա Գառնեցին, Մաշտոց Ա Եղիվարդեցին: Միջնադարում վանքն այնքան հռչակավոր է եղել, որ պատմիչ Մովսես Կաղանկատվացին այն բնորոշել է «մեծ մայրաքաղաքն Մաքենացւոց»: Վանքում է պահվել XI դարում Եդեսիայից բերված կենաց փայտի մասունքով Մաքենյաց Ս. Նշան խաչը»,- պատմեց Կարապետը:

Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցու համայնքի հերթական ուխտագնացությունն ուխտավորների համար հերթական հնարավորություն էր միասնաբար աղոթելու, նորոգվելու և զորանալու:

 

Կարինե Սուգիկյան

29.09.18
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․