Հաղորդության մասին

Մի հերետիկոս իր աղանդին էր կամենում դարձնել ուղղափառ մի քահանայի, և երբ տեսավ, թե իրենից խորշում է և իր խոսքերը չի ընդունում, նրան ասաց.

-Հավատքիդ մեջ ինքնահավան ու անխոնարհելի ես: Եթե կամենայիր հավատալ իմ խոսքերին, ես քեզ ցույց կտայի Քրիստոսին, Նրա մորը և Աստծո սուրբերին:

Քահանան հասկանալով, որ այդ ցնորքն ու պատրանքը  սատանայինն են, կամենալով փորձել, թե ի՛նչ է այն, նրան ասաց.

-Հիրավի քեզ կհավատամ, եթե կատարես խոստացածդ:

Այս լսելով` հերետիկոսը հույժ ուրախացավ և նրա համար օր սահմանեց:

Իսկ քահանան, առնելով մասնատուփը տերունական մարմնով, դրեց ծածուկ մի տեղ` վեղարի տակ: Հերետիկոսը, քահանային վերցնելով, տարավ մի մեծ լեռան մեջ գտնվող այր և նրան մեծ ապարանք մտցրեց, որը զարմանալի բոցաճաճանչ լույսերով փայլում էր: Երբ ներս մտան, կարգով շարված բազում ոսկեփայլ աթոռներ տեսան: Մի աթոռի վրա թագավորն էր բազմել` մեծ լույսով շրջապատված, նրա աջում` թագուհին` վայելչագեղ ու շատ գեղեցկատես, այս ու այն կողմերում ծերերն էին բազմել` իբր թե նահապետների ու առաքյալների պես, իսկ շուրջը հրեշտակների մեծ բազմությունն էր կանգնած, որոնք ամենքն էլ աստղերի պես փայլում էին` կասկածի տեղ չթողնելով, թե դևեր են:

Այս ամենը երբ հերետիկոսը տեսավ, ընկավ գետնին և երկրպագեց` իբրև Աստծո:

Սակայն քահանան անշարժ կանգնած էր, բայց տեսիլքի վրա էր զարմացել: Եվ հերետիկոսը, դառնալով քահանային, ասաց.

-Ինչո՞ւ Աստծո Որդուն փառք չես մատուցում, երկրպագի՛ր նրան, որ բազմած ես տեսնում և նրա բերանից մեր հավատքի խորհուրդը կուսանես:

Այնժամ քահանան մոտենալով հանեց մասնատուփը և աթոռի վրա բազմած թագուհուն տվեց` ասելով.

-Թե դո՞ւ ես թագուհին, Քրիստոսի մայրը, ահա քո որդին, ում եթե ընդունես, քեզ Աստծո մայր կխոստովանեմ:

Եվ երբ այս ասաց, անմիջապես առ աչոք եղած այդ բովանդակ բազմությունը անհայտացավ, իսկ նրանք այնպիսի թանձրամիտ խավարի մեջ մնացին, մինչև որ հազիվ կարողացան այրից դուրս գալ: Ապա հերետիկոսն ուղղափառության դարձավ ու սարսափեց` զարմանալով սատանայի հնարագետ խորամանկության վրա:

†††

Մի ազնվական այնքան իրավասեր ու արդարամիտ էր, որ նույնիսկ դատի ժամանակ մարդու երեսին աչք չէր գցում: Սա մի անգամ, երբ հիվանդ պառկած էր մերձակա սենյակում դրված մահճակալի վրա, կնոջ աղաղակ ու ողբ լսեց: Երբ հարցրեց պատճառը, ոչ ոք ստույգ պատմել չհամարձակվեց: Ապա սպասավորներից մեկին ուղարկեց և նրան խստորեն պատվիրեց, որ իրողության ստուգությունն իմանա ու իրեն ասի: Նա էլ տեղեկանալով ահը սրտին հայտնեց.

-Տե՛ր, քո քեռորդին կամենում էր մի կնոջ բռնաբարել, և դա էր աղաղակի պատճառը:

 Իշխանը, սաստիկ զայրանալով, զորականներին հրամայեց քեռորդուն կախել:

Իսկ նրանք, կեղծ հնազանդություն ցուցաբերելով, իրար մեջ խորհուրդ արեցին. «Եթե սպանենք այս մեծազգի երիտասարդին, մեր տերն էլ, որ հավանական է, մեռնի, մեզ կա՛մ կսպանեն, կա՛մ կաքսորեն»:

Ապա երիտասարդին ամեն բան տեղեկացրին և խրատեցին, որ քեռու երեսից որևէ տեղ թաքնվի:

Մի ժամ հետո զորականները, տիրոջ մոտ մտնելով, ասացին, որ հրամանը կատարված է:

Հինգերորդ օրը երիտասարդը կարծելով, թե քեռին իր պատիժն անտեսել է, դուռը բացեց ու ներս նայեց: Երբ հիվանդը նրան տեսավ, մեղմաբար իր մոտ կանչեց, մի ձեռքով բռնեց նրա պարանոցից, իսկ մյուսով սուսերը ծածկաբար հանելով` կոկորդը կոխեց:

Եվ այսպես, մեծ ողբով ու սրտի հառաչանքով սպանվածին դուրս հանեցին:

Այս արարքը ողջ գավառին չափազանց գարշելի թվաց` իշխանի ցավը ցավի վրա ավելացնելով: Երբ հիվանդությունը սաստկացավ, իշխանը եպիսկոպոսի մոտ մարդ ուղարկեց` հայցելով Սուրբ Խորհուրդը: Երբ եպիսկոպոսը եկավ, նա իր բոլոր մեղքերը մեծ զղջումով խոստովանեց, բայց երիտասարդի սպանման համար լռեց, ինչի վրա էլ եպիսկոպոսը բարկանալով ասաց.

-Ինչո՞ւ ես մարդասպանությունդ թաքցնում, այն որ սպանել ես քեռորդուդ:

-Մի՞թե դա մեղք է,- հարցրեց նա:

-Շատ մեծ,- պատասխանեց եպիսկոպոսը:

Իշխանն էլ ավելացրեց.

-Ես այն մեղք չեմ համարում և Տիրոջից դրա համար թողություն չեմ խնդրում:

-Ես էլ քեզ հաղորդություն չեմ տա,- վրա բերեց եպիսկոպոսը,- մինչև չխոստովանես այդ մեղքդ:

Այնժամ իշխանն ասաց.

-Իմացի՛ր, հա՛յր սուրբ, որ ես ոխակալության համար չէ, որ սպանել եմ նրան, ոչ էլ սրտիս զայրույթից, այլ միայն Աստծո երկյուղից և արդարության ցանկությունից: Ոչ ոք երբեք այնքան չի սիրում իր քեռորդուն, ինչքան ես էի նրան սիրում: Եթե ինձ տերունական մարմինը չտաս, ես իմ հոգին ու մարմինը Նրան կհանձնեմ:

Այս ասաց ու արեց այն բանի համար, թե միգուցե ընդդեմ արդարության և դատաստանի գործված ինչ-որ թերություն երևա:

Եպիսկոպոսը դեռ սենյակի շեմը չէր անցել, երբ հիվանդը նրան ձայն տվեց` ասելով.

-Դարձի՛ր, հա՛յր սուրբ, դարձի՛ր ու տե՛ս` տերունական մարմինը մասնատուփի մե՞ջ է:

Երբ եպիսկոպոսը մասնատուփը բացեց ու ոչինչ չգտավ, իշխանը նրան ասաց.

-Ինչը որ հրաժարվեցիր ինձ տալ, ահավասիկ Նա ինքն ինձնից չհրաժարվեց:

Եվ Սուրբ Խորհուրդը երևաց նրա բերանում:

Այսպես, նրա հետ տեղի ունեցավ այն, ինչ Աստվածային Գիրքն է ասում. «Սիրե՛ք արդարությունը, ովքեր դատում եք երկիրը: Ծառայե՛ք Տիրոջը բարությամբ և խնդրե՛ք նրան ուղղությամբ, քանզի բնակվում է նրանց մոտ, ովքեր չեն փորձում նրան, և հայտնվում է նրանց, ովքեր ապավինում են նրան»:

Իսկ եպիսկոպոսը, սարսափահար, ամենուրեք այս սքանչելիքի մասին էր պատմում:

†††

Մի կին, ում դեմ սատանան զանազան հնարքներով պատերազմում էր, որ իրեն կախի, մի օր` պատարագի ժամանակ, հարմար պահ գտավ, ամբողջ ընտանիքին տնից հանեց, պարանը գերանից կապեց և դուռը փակեց: Եվ երբ պարանը կապելով վզից` կամենում էր իրեն ցած իջեցնել, լսեց զանգակի ձայնը, որ հնչում էր Քրիստոսի Մարմինը բարձրացնելու պահին, և իր սովորության համաձայն ասաց. «Հիսո՛ւս Քրիստոս, կենդանի Աստծո՛ Որդի, ողորմի՛ր ինձ»:

Եվ ահա անմիջապես գերանն ընկավ, իսկ դևերը բարձրաձայն տնից դուրս փախան` աղաղակելով. «Քրիստոսի մարմնի զորությունը քեզ հավիտենական կորստից ազատեց»:

Հայելի վարուց