19 Մարտ, Գշ, Մեծ պահքի ԼԷ օր

Գրքեր

Ավագ Հինգշաբթի. Սուրբ Հաղորդության խորհրդի հաստատումը

Ավագ շաբաթվա օրերից իր խորհրդավորությամբ առանձնահատուկ տեղ է գրավում Ավագ Հինգշաբթին:

Ավագ Հինգշաբթի օրը պատկերն է արարչության հինգերորդ օրվա, երբ Արարիչը ստեղծեց ձկներին ու թռչուններին:

Այս օրն ունի նաև հինգերորդ ժամանակաշրջանի խորհուրդը, երբ Իսրայելի զավակները կերան զատկական գառը, մկրտվեցին ամպի ու ծովի մեջ, անապատում կերան երկնքից իջած մանանան և ըմպեցին վիմաբուխ աղբյուրից (Ելք 12, 14, 16, 17):

Ավագ Հինգշաբթի մատուցվում է Սուրբ Պատարագ՝ ի հիշատակ Խորհրդավոր ընթրիքի ժամանակ Հիսուս Քրիստոսի կողմից Սբ. Հաղորդության խորհրդի հաստատման:

Զատկից առաջ՝ Բաղարջակերաց տոնին, Հիսուս առաքյալների հետ սեղան է նստում Վերնատանը: Դա Հիսուսի Վերջին ընթրիքն էր խաչելությունից առաջ և հայտնի է Խորհրդավոր ընթրիք անունով: Հին Ուխտում Զատիկի տոնը հաստատվել էր ի հիշատակ եգիպտական գերությունից հրեա ժողովրդի ելնելու: Այս տոնին ամեն ընտանիք ամբողջական գառ էր ճաշակում: Խորհրդավոր ընթրիքի ժամանակ Հիսուս վերցնում է հացը, օրհնում և կիսելով տալիս աշակերտներին՝ ասելով. «Առեք, կերեք, այս է Իմ Մարմինը»: Այնուհետև գինու բաժակն է տալիս՝ ասելով. «Խմեցեք դրանից բոլորդ, որովհետև այդ է Նոր Ուխտի Իմ Արյունը, որ թափվում է շատերի համար իրենց մեղքերի թողության համար»: Հիսուս կենդանի գառան զոհաբերությունը փոխարինում է բանական զոհաբերությամբ՝ Պատարագով, այդպիսով հաստատելով Հաղորդության խորհուրդը: Եթե Հին Զատիկը խորհրդանշում էր եգիպտական գերությունից ելնելը, ապա Նոր Զատիկը մատուցվող հարության Պատարագով դարձավ մահվան գերությունից ելնելու և մահվան վրա կյանքի հաղթանակի խորհրդանիշ:

Սբ. Պատարագի ժամանակ, ինչպես Խորհրդավոր ընթրիքին, հացն ու գինին սրբագործվում և վերածվում են Տիրոջ Մարմնի և Արյան: Հաղորդությունը Քրիստոսի Մարմնին ու Արյանը հաղորդ դառնալու խորհուրդն ունի: Հաղորդվել նշանակում է միանալ, միավորվել Աստծո հետ: Հաղորդություն ստանալու համար պետք է անպայման մկրտված լինել, զղջալ և ապաշխարել գործած մեղքերի համար:

Ներսես Լամբրոնացին գրում է, որ Հաղորդությամբ բազմությունը գալիս է դեպի մեկ անձնավորություն, դեպի Քրիստոս:

Հաղորդության համար Հիսուս ընտրեց հացն ու գինին, որովհետև, ինչպես Սբ. Գրիգոր Տաթևացին է ասում, հացը ցորենի բազում հատիկներից է ժողովվում, և գինին խաղողի բազմաթիվ պտուղներից է հավաքվում: Սա մատնանշում է Սուրբ Եկեղեցին, որը Քրիստոսի խորհրդանշական Մարմինն է և բազմաթիվ հավատացյալներից է համախմբվել:

Ավագ Հինգշաբթի օրը առավոտյան ժամերգության ավարտին կատարվում է ապաշխարողների արձակման կարգ: Այնուհետև մատուցվում է Սբ. Պատարագ, որի ժամանակ մարդիկ հաղորդվում են:

Այսպես Քրիստոսի կողմից հաստատվեց Հաղորդության Սբ. Խորհուրդը, որը մինչև օրս կատարվում է եկեղեցում հավատացյալների մասնակցությամբ: Ուստի եկեղեցում մատուցվող Սբ. Պատարագը ունի Աստվածադիր ծագում. իր սկզբնական հաստատումը ստացել է Հիսուս Քրիստոսի կողմից, որ իբրև պատվիրան թողեց մարդուն. «Այս արեք Իմ հիշատակի համար» (Մատթեոս 26:26-29, Մարկոս 14:22-24, Ղուկաս 22:17-20, Հովհաննես 6:54-59, Ա Կորնթացիներ 11:23-25):

Ավագ Հինգշաբթի Հաղորդության խորհրդից առաջ բոլորը ունկնդիր են լինում Սբ. Բարսեղի խոսքին. «Ահա բացվում է երկինքը, և Քրիստոս իջնելով բազմում է Սուրբ Սեղանի վրա, և երկնքի ողջ զորքերն աներևութապես երկրի վրա են ծավալվում` սպասավորելու Աստծո Որդուն, և բոլորվում են սեղանի շուրջ, և Սուրբ Հոգին առատապես շնորհներ է բաշխում սրբությամբ մերձեցողներին:

Արդ, դուք, իմ եղբայրներ, բազում զգուշությամբ ու երկյուղով ձեր սրտերում դրեք հետևյալը` չնկատել միայն տեսանելի հացն ու գինին, այլ այն մեծ խորհուրդը, որ ծածկված է մարմնավոր աչքի տեսությունից, որ միայն հոգու աչքով է երևում նրանց, ովքեր սրբությամբ փնտրում են այն, որից ճաշակելով ուրախանում են աստվածային ցնծությամբ: Որևէ մեկը Սբ. Հաղորդությանն արհամարհանքով, սովորական ընդունելությամբ թող չմերձենա որպես մի ինչ-որ կերակրի, որովհետև մեղավորներին այրող ու սպառող կիզիչ հուր է, ուստի նախ ապաշխարության միջոցով պետք է սրբվել մեղքերից, որպեսզի մեղքերի բազմությամբ չկիզվենք հրի մեջ, որովհետև սպառվում են հոգիները նրանց, ովքեր նախապես չեն բաժանվում մեղքերից, այլ բևեռված են մնում նրանց վրա» (հատված Սբ. Բարսեղի խոսքից):

 

Կազմեց Կարինե Սուգիկյանը

06.04.23
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․